Wat is lymfoedeem?

Wat is lymfoedeem?

Lymfoedeem is een term die wordt gebruikt om de ophoping van eiwitrijk vocht (lymfe genoemd) in een bepaald deel van het lichaam te beschrijven, met als gevolg een zwelling van de aangetaste zone(s).  Het lymfesysteem bestaat uit een netwerk van lymfevaten, lymfeklieren en ander lymfeweefsel.  Het maakt deel uit van de bloedsomloop en het immuunsysteem, en is essentieel voor zowel het transport van lymfe als de immuunfunctie van het lichaam.  Lymfoedeem ontstaat ofwel omdat het lymfesysteem niet goed werkt, ofwel omdat er gewoonweg te veel vloeistof is voor een normaal lymfesysteem om te verwerken.

 

Soorten lymfoedeem

Traditioneel zijn er twee soorten lymfoedeem, primair en secundair.  Primair lymfoedeem treedt op als gevolg van aangeboren afwijkingen aan het lymfesysteem.  De symptomen kunnen vanaf de geboorte aanwezig zijn of op latere leeftijd verschijnen.  Secundair lymfoedeem ontstaat door schade aan een voorheen intact lymfesysteem.  Een veel voorkomende oorzaak van secundair lymfoedeem is kanker of de behandeling ervan.

Tekenen en symptomen van lymfoedeem

Lymfoedeem is niet gemakkelijk te diagnosticeren omdat de eerste symptomen soms pas na vele jaren optreden.  Toch is het belangrijk om zo snel mogelijk de juiste diagnose en behandeling te krijgen.

 

De eerste tekenen van lymfoedeem zijn onder andere:

  • zwaar gevoel, spannen van de huid
  • pijn in de getroffen zone 
  • spannen van kleding of sieraden 
  • zichtbare zwelling 

Diagnose van lymfoedeem

De diagnose van lymfoedeem moet worden gesteld door een arts of zorgprofessional die een gespecialiseerde opleiding heeft gevolgd in de beoordeling van lymfoedeem en de behandeling ervan.  Vroegtijdige diagnose is essentieel om een tijdige behandeling mogelijk te maken.  Voorlichting over risicobeperking van lymfoedeem is belangrijk bij personen die risico lopen op de ontwikkeling van secundair lymfoedeem.
Zie ook Diagnose van lymfoedeem.

Stadia van lymfoedeem

Na de juiste diagnose kan lymfoedeem worden ingedeeld in verschillende stadia.  Hoewel er internationaal verschillende indelingssystemen worden gebruikt, wordt het lymfesysteem van de International Society of Lymphology (ISL) vaak gebruikt, zoals aangegeven in de onderstaande tabel, die is aangepast aan het Lymphedema Framework, 2006.

Behandeling van lymfoedeem

Hoewel lymfoedeem een chronische aandoening is die op dit moment niet genezen kan worden, zijn er veel behandelingsmogelijkheden.  Behandelingsplannen moeten holistisch, multidisciplinair en gecoördineerd zijn.  Het doel van de behandeling van lymfoedeem is het optimaliseren van de lymfecirculatie, het verminderen van de zwelling (en dit zo behouden) en het verbeteren van de toestand van de huid.  Als deze doelen worden bereikt, zal ook het risico op cellulitis (ook wel erysipelas genoemd) verminderen.

 

Terwijl mild lymfoedeem kan worden behandeld met lichaamsbeweging, huidverzorging en compressiekousen, kan voor meer gevorderde lymfoedeem een complexe decongestieve therapie (CDT) nodig zijn.  CDT wordt beschouwd als de 'gouden standaard' voor de behandeling van lymfoedeem en bestaat uit een eerste reducerende fase, gevolgd door een onderhoudsfase. 

CDT bestaat uit een combinatie van:

 

Aanvullende behandelingen kunnen bestaan uit intermitterende pneumatische compressietherapie (IPC), laser- of lymfetaping. Voor de behandeling van lymfoedeem zijn ook een aantal chirurgische ingrepen beschikbaar, die allemaal een langdurige postoperatieve compressietherapie vereisen.

Ontdek onze producten voor lymfoedeem

Reset de filter
1- of producten

Dit interesseert je misschien ook